تاريخچه :
درباره لقمان حكيم:
ولقدˆ اتينا لقمان الحكمه ان اشكرلله و من شكر فانها يشكر لنفسه و من كفر فان الله غني حميد
و ما به لقمان حكمت داديم ، كه شكر خدا را به جاي آور و هر كس شكر كند همانا براي خويش شكر كرده ، و هر كس كفران كند ( بداند به خدا زيان نمي رساند زيرا ) بي ترديد خداوند بي نياز و ستوده است .
پيامبر اكرم ( ص ) فرمودند : لقمان پيامبر نبود ، ولي بنده اي بود كه بسيار فكر مي كرد و به خداوند ايمان واقعي داشت . خدا را دوست داشت و خداوند نيز او را دوست مي داشت و به او حكمت عطا كرد .
امام صادق ( ع ) مي فرمايند :
لقمان ، حكمت را به خاطر مال و جمال و فاميل دريافت نكرده بود ، بلكه او مردي پزهيزكار ، تيزبين ، با حيا و دلسوز بود . اگر دو نفر با هم درگير مي شدند و خصومتي پيدا مي كردند ميان آنها آشتي برقرار مي كرد . لقمان با دانشمندان زياد مي نشست ، او با هواي نفس خود مبارزه مي كرد . او داراي عمري طولاني ، معاصر حضرت داود و از بستگان حضرت ايوب بود . او ميان حكيم شدن يا حاكم شده مخير شد و حكمت را انتخاب كرد .
از لقمان پرسيدند : چگونه به اين مقام رسيدي ؟ گفت : به خاطر امانت داري ، صداقت و سكوت درباره آنچه به من مربوط نبود .
امام صادق ( ع ) فرمودند :
لقمان نسبت به رهبر زمانش معرفت داشت . گرچه خداوند به او كتاب آسماني نداد ، ولي همتاي آن يعني حكمت را به او آموخت . روزي مولاي لقمان از او خواست تا بهترين عضو گوسفند را برايش بياورد . لقمان زبان گوسفند را آورد . روزي ديگر گفت : بدترين عضو آن را بياور ، لقمان باز هم زبان گوسفند را آورد . چون مولايش دليل اين كار را پرسيد ، لقمان گفت : اگر زبان درراه حق حركت كند و سخن بگويد ، بهترين عضو بدن است وگرنه بدترين عضو خواهد بود .
درعظمت لقمان همين بس كه خدا و رسول او و امامان معصوم ( ع ) پندهاي او را براي ديگران نقل كرده اند .
گوشه اي از نصايح لقمان حكيم :
1- اگر در كودكي كودك خود را ادب كني ، دربزرگي از آن بهره مند مي شوي .
2- از كسالت و تنبلي بپرهيز ، بخشي از عمرت را براي آموزش قرار بده و با افراد لجوج ، گفت وگو و جدل نكن .
3- با فقها مجادله مكن ، با فاسق رفيق مشو ، فاسق را به برادري مگير و با افراد متهم ، همنشين مشو .
4- تنها از خدا بترس و به او اميدوار باش ، بيم واميد نسبت به خدا در قلب تو يكسان باشد .
5- بر دنيا تكيه نكن و دل مبند و دنيا را به منزله پلي در نظر بگير .
6- بدان كه درقيامت از تو درباره چهار چيز مي پرسند : از جواني كه درچه راهي صرف كردي ، از عمرت كه درچه فنا كردي ، از مال و دارايي ات كه از چه راهي به دست آوردي و آن را در چه راهي مصرف كردي .
7- به آنچه در دست مردم است چشم مدوز و با همه ي مردم با حسن خلق برخورد كن .
8- با همسفران زياد مشورت كن و توشه ي سفر خودرا بين آنها تقسيم كن .
9- اگر با تو مشورت كردند ، دلسوزي خود را خالصانه به آنها اعلام كن . اگر از تو كمكي درخواست كردند ، مساعدت كن و به سخن كسي كه سن او بيشتر از توست ، گوش بده .
10- نمازت را در اول وقت بخوان ، نماز را، حتي، در سخت ترين شرايط به جماعت بخوان .
11- اگر در نماز بودي ، قلب خود را حفظ كن .
12- اگر در حال غذا خوردن بودي ، حلق خود را حفظ كن .
13- اگر در ميان مردم هستي ، زبان خود را حفظ كن .
14- هرگز خدا و مرگ را فراموش مكن ، اما احساني كه به مردم مي كني يا بدي كه ديگران در حق تو مي كنند، فراموش كن .
تدوين : رياست محترم مركزاستاد ارجمند جناب آقاي دكتر اميدوار رضايي
|